Дөңгелек үстелдің нәтижелері бойынша қатысушылар келесі іс-әрекеттерді ұсынды:

Денсаулық сақтау ұйымдарының қаржылық тұрақтылығын қамтамасыз ету үшін:

1. Мемлекет басшысының медицина қызметкерлерінің мәртебесін және олардың жалақысын көтеру жөніндегі Жолдауын іске асыру бойынша тиімді шараларды әзірлеу (негізгі бөлігі), жалақыны арттыру бойынша мақсатты көрсеткіштерге қол жеткізуге қоғамдық бақылауды қамтамасыз ету.
2. Денсаулық сақтау саласын қаржыландыру жүйесін, оның ішінде науқастың жағдайының ауырлығын ескере отырып, коронавирустық инфекция мен оның асқынуларын диагностикалау мен емдеу тарифтерін белгілеу механизмін жетілдіру. Денсаулық сақтау субъектілеріне жазаларды қолдану кезінде әділеттілік пен пропорционалдылық талаптарына сәйкес келетін жалпы заң қағидаларына сүйену.

Денсаулық сақтау қызметкерлеріне қаржылық қолдау көрсету:

3. Жұмыс берушінің КВИ-ге қарсы күресте эпидемияға қарсы іс-шараларға қатысқан қызметкерлерге жалақы үстемесін төлеу туралы шешіміне сәйкес дәрігерлік, мейіргерлік және кіші персоналдың және басқа мамандардың тізімін кеңейту (бөлім меңгерушісі, аға мейіргер, жұқпалы аурулар ауруханаларындағы қарапайым жұмысшылар; менеджерлер, аға дәрігерлер, жедел жәрдем станциясының диспетчерлері; жедел және шұғыл медициналық көмек көрсетуге қатысатын медициналық қызметкерлер, оның ішінде көпсалалы ауруханалардың қабылдау бөлмелеріндегі жұмысшылар, қарулы күштерден алынған медициналық қызметкерлер; бірінші медициналық-санитарлық көмек қызметкерлері (БМСК): жалпы тәжірибе дәрігерлері, арнайы мамандар және олардың мейіргерлері, рентгенологтар, зертханашылар және жұмыс беруші эпидемияға қарсы шараларда қатысуларын анықтайтын басқа да жұмысшылар; патологиялық анатомиялық бюроның қызметкерлері және халыққа медициналық-әлеуметтік көмек көрсететін ұйымдардың басқа қызметкерлері).
4. КВИ таралуын болдырмау және/немесе КВИ-мен ауыратын науқастарды емдеу шараларын жүзеге асыру кезінде ерекше еңбек жағдайлары үшін төлемдер жүйесін қарастыру.
5. Жұмыс берушілердің есебінен, сондай-ақ жергілікті атқарушы органның резерві есебінен медициналық қызметтерді уақытында көрсететін денсаулық сақтау қызметкерлерін көтермелеуге бағытталған нормативтік құқықтық актінің әзірленуі мен қабылдануын қамтамасыз ету.
6. Эпидемияға қарсы шаралар кезінде денсаулық сақтау қызметкерлеріне КВИ немесе вирустық пневмония жұқтырған кезде, сондай-ақ олардың отбасыларына, оның ішінде қызметкер қайтыс болған жағдайда, эпидемияға қарсы іс-шараларға қатысуға қарамастан, бір реттік әлеуметтік төлемдер жүйесін заңнамалық тұрғыдан белгілеу. Сақтау қажеттілігі құжаттар дайындауда заң бұзушылықтарға жол бергендіктен (кәсіби қызметі кезінде ауырып қалған медициналық қызметкерлердің барлығына тиісті өтемақы төленбейтіндігімен байланысты (эпидемиологиялық тергеудің фокус карталарын сапасыз толтыру және денсаулық сақтау, еңбек және әлеуметтік сақтау министрліктерінің ақпараттық жүйелеріне мәліметтерді енгізу), Қазақстан Республикасы министрліктерінің тиісті бірлескен бұйрығына бағынбайтын басқа медициналық қызметкерлерді есепке алмай, және осы уақытқа дейін медициналық қызметкерлерді жұмыс орындарында жұқтыру себептері, ЖҚҚ сапасы және жеке ұйымдар үшін де ұжымдық қорғаныс шарттары бойынша талдау жұмыстары жүргізілмеген және бұл жағдай бүкіл республикада. Мемлекеттік бюджетті үнемдеу жай өтемақы төлемдерінен бас тарту арқылы емес, еңбек қауіпсіздігі мен еңбекті қорғаудың талап етілетін жағдайларын жақсарту және қамтамасыз ету, жауапты адамдарға қойылатын талаптарды күшейту арқылы жүзеге асырылуы керек деп санаймыз.

Кадрлармен қамтамасыз ету үшін:

7. Денсаулық сақтау қызметкерлерінің КВИ ауруымен немесе вирустық пневмониямен ауырғаннан кейін жұмыс орнына кетуіне (оралуына) арналған Хаттаманы әзірлеу және бекіту.
8. Денсаулық сақтау субъектілерінің медициналық қызметкерлерін басқа мамандықтар (профиль) бойынша қайта профильдеу мақсатында оларға профильді қайта жаңарту үшін арнайы оқу бағдарламаларынан (жұмыс орындарында, жеделдетілген, қашықтықтан, кешкі курстар және т.б.) өтуге мүмкіндік беру. Конверсия бағдарламасы бойынша оқитын ұйымдардың қызметтері үшін төлемді мемлекеттік тапсырыс арқылы өтеуге болады.
9. Эпидемиологиялық ахуал нашарлаған және медициналық көмек көрсететін мамандарды тарту қажеттілігі туындаған жағдайда медициналық білім беру ұйымдарына білім алушыларды (интерндер, резиденттер, магистранттар, докторанттар), медициналық ЖОО мен медициналық колледж оқытушыларын тарту механизмін әзірлеу ұсынылады.
10. Мейіргерлік қызмет пен мейіргерлік персоналдың дамуына және халықтың денсаулығының жоғары деңгейіне ықпал ететін «Мейіргерлік персоналдың жұмыспен қамтылуы және олардың еңбек және тұрмыстық жағдайлары туралы» №149 конвенцияны ратификациялау туралы бастама көтеру.

Еңбек қауіпсіздігі мен санитарлық-эпидемиологиялық талаптардың сақталуын қамтамасыз ету:

11. Дүниежүзілік кәсіподақ қозғалысы бүкіл әлемдегі үкіметтер мен еңбек қауіпсіздігі бойынша қадағалаушыларды SARS-CoV-2 вирусын жұмысшылардың денсаулығы мен өміріне қауіп төндіретін қауіпті фактор ретінде, ал COVID-19 кәсіптік ауру ретінде тануға шақырады.

Хабарланған органға COVID-19 инфекциялық ауруын медицина қызметкерлерінің кәсіби аурулары тізіміне қосу ұсынылады. Мұндай шаралар қызметкерлердің өкілдік ету құқығын, қауіпсіздік стандарттарын қатаң сақтауды және тәуекелдерді азайтуға бағытталған келісілген шараларды қолдануды қамтамасыз етеді. Бұл шаралар қызметкерге құқықтардың сақталуын талап етуге және жұмыс орнында кез-келген қатердің алдын алу үшін барлық қажетті шараларды қамтамасыз етуге мүмкіндік береді.

11.2. Барлық еңбек жағдайларын есепке алуды және тіркеуді әзірлеу және жүзеге асыру, жұмыс нәтижелері бойынша COVID-19 құрбаны болған жұмысшыларға және зардап шеккен отбасы мүшелеріне толық медициналық көмек пен өтемақы төлеу құқығына кепілдік беру.

11.3. Медициналық қызметкерлердің SARS-CoV2 коронавирустық инфекциясын жұқтырған жағдайлары кәсіптік ауру ретінде қарастырылуы керек және жұмысқа байланысты жазатайым оқиғаларды тиісті тергеу және есепке алу Қазақстан Республикасы Еңбек заңнамасының талаптарына сәйкес жүргізілуі керек.

11.4. Денсаулық сақтау субъектілері ұйымдары медициналық қызметкерлердің коронавирустық инфекцияны жұқтыру жағдайларының алдын-алу бойынша эпидемияға қарсы іс-қимыл алгоритмін мұқият әзірлеуі, санитарлық-тұрмыстық үй-жайларды, жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарымен толық қамтамасыз етуі, олардың дұрыс киюін, қолданылуын және жойылуын бақылау, сондай-ақ жағдайды жақсарту, қауіпсіздік және еңбекті қорғау.

11.5. КВИ-мен күресте эпидемияға қарсы шараларға қатысатын денсаулық сақтау субъектілері ұйымдарының қызметкерлерін медициналық куәландыру ережелерін әзірлеу.

11.6. Кәсіби қызметі нәтижесінде COVID-19 құрбаны болған жұмысшыларға және олардың отбасы мүшелеріне өтемақы төлемдерімен бірге сақтандыру төлемдерін тарту мүмкіндігі қарастырылады. Сақтандыру ұйымдарымен қызметкерге еңбек функцияларын уақытында және толық көлемде орындау кезінде келтірілген зиянды өтеу бойынша жұмысты күшейту.

11.7. Қауіпсіздік және еңбекті қорғау талаптарына сәйкес келмегендіктен ұйым жұмысын тоқтата тұру кезінде жалақыны үнемдеу.

12. Зиянды өндірістік факторлардың жұмысшыларға әсерін азайту мақсатында санитарлық-сауықтыру және профилактикалық іс-шаралардың жоспарларын жасау (ұтымды еңбек және демалыс режимі, жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарымен қамтамасыз ету және басқалары).
13. Эпидемияға қарсы режимді қамтамасыз ету үшін барлық емдеу-профилактикалық ұйымдардың санитарлық-эпидемиологиялық талаптарға сәйкестігіне түгендеу жүргізу, кезең-кезеңімен қайта құруға қаражат бөлу.
14. Өндірістегі жазатайым оқиғалар мен кәсіптік ауруларға байланысты қорғалатын адамдарға қауіпсіздікті қамтамасыз етуге кепілдік беретін «Әлеуметтік қамсыздандырудың минималды стандарттары туралы» (1952) №102 конвенцияны ратификациялауды бастау. Осы Конвенцияда әлеуметтік қамсыздандыру жүйесімен жабылуы қажет күнделікті тәуекелдердің тоғыз түрі жүйелі түрде алғаш рет ұсынылды. Әңгіме денсаулық сақтау, ауру, жұмыссыздық, қарттық, өндірістік жазатайым оқиғалар және кәсіптік аурулар, отбасын қолдау, ана болу, мүгедектік және асыраушысынан айрылу жағдайы туралы.

Конвенцияның 34 және 36-баптарында айтылған қауіпсіздікке, ең болмағанда, авария немесе ауру кезінде жұмыс істеген қорғалатын адамдардың қауіп-қатері туындаған кезде кепілдік беріледі және асыраушы қайтыс болған жағдайда мерзімді төлемдер оның жесірі мен балаларына кепілдендіріледі.

Еңбек қатынастарының сақталуын қамтамасыз ету:

15. Жеке қаржыландыру жоспарына сәйкес кепілдендірілген медициналық сақтандыру және міндетті медициналық сақтандыру жүйесі шеңберінде қаржыландырылатын медициналық ұйымдардың саны мен штат санының азаюына жол бермеу;
16. Жұмыс берушінің бастамасы бойынша және қызметкердің жазбаша өтінішінсіз ақысыз демалыс берілетін жағдайларды болдырмау.
17. Қазақстан Республикасы еңбек заңнамасының талаптарына сәйкес денсаулық сақтау субъектілерінің, оның ішінде КВИ-ге қарсы күресте эпидемияға қарсы іс-шараларға тартылған қызметкерлердің іссапарға жіберілуінің бірыңғай механизмін әзірлеу.
18. Тәжірибені ұстану үшін, еңбек жағдайлары өзгерген жағдайда, қызметкерлерге еңбек жағдайларының өзгеруі туралы жазбаша түрде он бес күнтізбелік күннен кешіктірмей хабарлау, (егер еңбек, ұжымдық шарттарда неғұрлым ұзақ ескерту мерзімі көзделмесе).

Жұмыс беруші жұмыскерлерге әртүрлі жағдайларда еңбек міндеттерін орындауға мүмкіндік беруге құқылы: қашықтан жұмысқа ауысу, жұмыс уақытының икемді уақытына көшу, толық емес жұмыс күнін енгізу, лауазымдарды біріктіру және уақытша ауыстыру, қызметкердің бастамасы бойынша жалақысыз демалыс.

19. Қазақстан Республикасының 1999 жылғы 30 желтоқсандағы №12-II Заңымен ратификацияланған Халықаралық еңбек ұйымының 144-конвенциясында белгіленген тәжірибені ұстану, әлеуметтік-экономикалық мәселелер бойынша шешім қабылдаған кезде әлеуметтік серіктестермен ақылдасу.

 

Дөңгелек үстел ұйымдастырушысы:

«Қазақстандық денсаулық сақтау қызметкерлерінің салалық кәсіподағы» ҚБ төрағасы

Б. Тәжібай